Rekonwalescencja po operacji zaćmy – czego nie wolno robić? Jak długo trwa? Zalecenia

3 grudnia 2021

 Zaćma to jedna z najczęściej występujących chorób narządu wzroku. Jej wyleczenie możliwe jest jedynie poprzez wykonanie operacji. Zabieg usunięcia zaćmy to stosunkowo prosta procedura medyczna, która niezwykle rzadko prowadzi do powikłań, o ile Pacjent będzie dokładnie przestrzegał zaleceń, przekazanych przez lekarza operującego. Ile trwa rekonwalescencja po zabiegu usunięcia zaćmy? Jak dbać o wzrok po operacji? Jak długo boli oko po operacji zaćmy?. Poniżej znajdziesz praktyczny przegląd tego, jak wygląda pierwsza doba po operacji, kiedy można wrócić do zwykłych aktywności, czego unikać i kiedy koniecznie skontaktować się z lekarzem.

Jak wygląda pierwsza doba po operacji zaćmy?

Pierwsza doba to czas, kiedy oko goi się najintensywniej, a Ty możesz odczuwać różne, zazwyczaj przejściowe dolegliwości.

Najczęstsze objawy w pierwszych godzinach po zabiegu usunięcia zaćmy to:

• zamglone widzenie lub wrażenie patrzenia przez mleczną szybę,
• światłowstręt – większa wrażliwość na światło,
• uczucie piasku lub ciała obcego w oku,
• lekki ból, dyskomfort, kłucie.

Najczęściej po kilku godzinach dolegliwości się zmniejszają. Po zabiegu lekarz zakłada opatrunek lub osłonkę na oko, którą zwykle zdejmuje się następnego dnia podczas pierwszej kontroli (lub zgodnie z zaleceniem).

W pierwszej dobie ważne jest, aby:

• nie trzeć oka, nawet jeśli swędzi lub piecze,
• przyjmować przepisane krople zgodnie z harmonogramem,
• unikać forsowania się – to nie jest dobry dzień na domowe porządki, zakupy czy pracę przy komputerze,
• odpoczywać z głową lekko uniesioną, np. na dodatkowej poduszce.

Kiedy wraca się do codziennych aktywności po usunięciu zaćmy?

To, jak szybko możliwe będzie ponowne osiągnięcie normalnego funkcjonowania, zależy od stanu zdrowia, rodzaju wykonywanej pracy oraz zaleceń lekarza, ale ogólnie:

• Lekkie aktywności domowe (chodzenie po domu, przygotowywanie prostych posiłków) – zwykle możliwe są już następnego dnia, jeśli dobrze się czujesz.
• Czytanie, telewizja, telefon, komputer – najczęściej można zacząć po 1–2 dniach, ale w krótszych sesjach, robiąc przerwy i obserwując reakcję oka.
• Powrót do pracy biurowej – często możliwy po kilku dniach do 1–2 tygodni, w zależności od komfortu widzenia i wskazań okulisty.
• Praca fizyczna, podnoszenie ciężarów, intensywny wysiłek – zwykle odradzana przez co najmniej 2 tygodnie, a czasem dłużej.
• Prowadzenie samochodu – dopiero wtedy, gdy ostrość wzroku się ustabilizuje, a lekarz wyraźnie na to pozwoli. Części pacjentów wolno prowadzić już po kilku dniach, inni potrzebują więcej czasu.

Zasadą ogólną jest stopniowy powrót do wszystkich aktywności, a w przypadku wystąpienia bólu, nadmiernego łzawienia lub pogorszenia widzenia — należy przerwać daną czynność i zgłosić to lekarzowi podczas najbliższej kontroli. Jest to podstawowa zasada prawidłowej rekonwalescencji.

Czego unikać po operacji zaćmy – czego nie wolno? Zalecenia

Po zabiegu, szczególnie w pierwszych tygodniach, oko jest wrażliwe i podatne na infekcje oraz urazy. W tym czasie należy unikać:

• pocierania, uciskania lub drapania oka,
• podnoszenia ciężkich przedmiotów i dużego wysiłku fizycznego (siłownia, intensywne sprzątanie, dźwiganie zakupów),
• schylania się z głową w dół na dłużej (np. przy odkurzaniu, myciu podłóg) – może to zwiększać ciśnienie w oku,
• kapieli w basenie, jeziorze, jacuzzi – ryzyko infekcji,
• narażania oka na kurz, dym, chemikalia (np. silne środki czystości, lakier do włosów),
• makijażu oka (tusz, cienie, kredki) przez kilka tygodni – szczegółowy okres poda lekarz,
• spania na operowanym boku, jeśli otrzymasz takie wskazanie. 

Im lepiej zastosujesz się do tych wskazówek, tym większa szansa na szybkie, bezproblemowe gojenie.

Jak dbać o oczy po operacji zaćmy?

Prawidłowa pielęgnacja po zabiegu to klucz do dobrego efektu. Najważniejsze zasady:

• Krople do oczu – stosuj dokładnie tak, jak zalecił lekarz (często kilka razy dziennie, przez kilka tygodni). Nie pomijaj dawek.
• Higiena rąk – przed podaniem kropli zawsze dokładnie umyj ręce.
• Zakraplanie – nie dotykaj końcówką butelki powieki ani rzęs, żeby nie wprowadzić bakterii.
• Ochrona oka na zewnątrz – noś okulary przeciwsłoneczne z filtrem UV, szczególnie w słoneczne dni. Pomagają zarówno na światłowstręt, chronią przed promieniowaniem UV jak i przed kurzem oraz wiatrem.
• Odpoczynek dla oczu – rób regularne przerwy od ekranów, unikaj długotrwałego wpatrywania się w monitor czy telefon bez mrugania.
• Bez samodzielnych eksperymentów – nie stosuj żadnych maści, kropli „zawsze mnie ratowały”, okładów, ziół czy płukanek bez konsultacji z okulistą.

Dobrą praktyką jest też notowanie ewentualnych niepokojących objawów – dzięki temu na wizycie kontrolnej możesz dokładnie opisać, co i kiedy się działo.

Jak szybko poprawia się wzrok po operacji zaćmy?

To jedno z najczęstszych pytań i… odpowiedź brzmi: „to zależy”. U wielu Pacjentów:

• poprawa widzenia jest zauważalna już w pierwszych godzinach lub dniach po zabiegu, choć często widzenie jest początkowo zamglone,
• w kolejnych dniach obraz stopniowo się wyostrza, kolory stają się bardziej intensywne, a kontrast lepszy,
• ostateczny efekt może stabilizować się przez kilka tygodni, a nawet do około miesiąca–dwóch.

Jeśli miałeś wszczepioną soczewkę umożliwiającą dobre widzenie do dali i bliży, możesz z czasem zauważyć, że wiele codziennych czynności wykonujesz bez okularów lub w słabszych szkłach niż przed operacją.

Pamiętaj, że każde oko goi się indywidualnie. Jeśli jedno oko było operowane wcześniej, możesz czuć różnicę w ostrości widzenia między nimi, dopóki wszystko się nie wyrówna.

Kiedy zgłosić się do lekarza po operacji zaćmy?

Standardowo po zabiegu wyznacza się wizyty kontrolne – pierwszą zwykle w ciągu 1–2 dni, kolejne według schematu ustalonego przez lekarza. Poza planowymi kontrolami koniecznie skontaktuj się z okulistą jak najszybciej, jeśli:

• ból oka nagle się nasila, jest silny, pulsujący, nie do opanowania lekami przeciwbólowymi zaleconymi po zabiegu,
• pojawi się gwałtowne pogorszenie widzenia po okresie poprawy,
• widzisz błyski, nagły wysiew „mętów”, ciemną zasłonę z boku pola widzenia,
• oko staje się bardzo zaczerwienione, mocno łzawi, pojawia się obfita wydzielina,
• pojawi się gorączka, silny ból głowy, nudności związane z okiem.

Lepiej zgłosić się „na wyrost”, niż przeoczyć objaw poważnego powikłania. Większość Pacjentów przechodzi operację zaćmy bez komplikacji, ale szybka reakcja w razie problemów ma kluczowe znaczenie.

Podsumowując, do codzienności po usunięciu zaćmy wraca się zazwyczaj szybko, często w ciągu kilku dni, ale pełna stabilizacja wzroku może zająć kilka tygodni. Kluczem jest przestrzeganie zaleceń lekarskich, unikanie przeciążeń, właściwa higiena oka oraz czujność na niepokojące objawy. Jeśli masz wątpliwości co do swojego samopoczucia po zabiegu, nie zwlekaj z kontaktem ze swoim okulistą – to on najlepiej oceni, czy przebieg gojenia jest prawidłowy.

Jak długo trwa rekonwalescencja po operacji zaćmy?

Proces gojenia przebiega różnie u każdego pacjenta, ale zazwyczaj trwa około  4-6 tygodni. W trakcie rekonwalescencji zaleca się unikania miejsc zadymionych, zakurzonych i zapylonych. Wynika to z faktu, że operowane oko może być jeszcze bardzo wrażliwe, a każda nawet najdrobniejsza, infekcja może mieć ciężki przebieg i zwiększyć ryzyko powikłań.

Specjaliści zalecają także, by przez okres kilku tygodni wychodzić na zewnątrz w okularach przeciwsłonecznych z filtrem, nawet w pochmurne dni. Wszystko po to, by chronić oko przed szkodliwym działaniem promieniowania. Okulary przeciwsłoneczne będą też doskonałą ochroną przed światłowstrętem – znacząco zwiększą komfort Pacjenta.

Po operacji zaćmy powrót do prowadzenia samochodu możliwy jest po upływie około kilku tygodni od zabiegu. Po operacji nieco zmienia się ostrość widzenia. Nauka funkcjonowania z nią może zająć nawet kilka miesięcy. Ponadto, w procesie gojenia mogą występować krótkotrwałe zaburzenia ostrości lub kłopoty z rozpoznawaniem kolorów. Są to jednak dolegliwości przejściowe, które z biegiem czasu mijają. Okres ten jest indywidualny i dlatego kierowanie pojazdem powinno nastąpić, dopiero gdy w pełni ustabilizuje się ostrość wzroku. 

Czas rekonwalescencji po zaćmie i powrotu do pełnej sprawności po operacji może być inny dla każdego Pacjenta i zależy od wielu czynników: wieku, stanu zaawansowania choroby, zdolności regeneracyjnych organizmu czy występowania chorób współistniejących. Z całą pewnością jednak Pacjenci powinni bezwzględnie stosować się do zaleceń lekarza i nie rezygnować z nich na własną rękę, by proces gojenia przebiegał szybciej i bez dodatkowych problemów.