Czym jest myopia i jak wpływa na codzienne życie?

30 września 2025

Jeśli widzisz dobrze z bliska, ale przedmioty oddalone są rozmazane, może być to myopia, inaczej krótkowzroczność. Jest to wada wzroku, która bez odpowiedniej korekcji może istotnie obniżać komfort życia, w tym odpowiadać za poważne powikłania, z utratą wzroku włącznie. Dowiedz się, czym dokładnie jest ta przypadłość.

Myopia – jedna z najczęstszych wad wzroku

Myopia (miopia) polega na nieprawidłowym ogniskowaniu promieni świetlnych w gałce ocznej – zamiast skupiać się dokładnie na siatkówce, obraz powstaje przed nią. Konsekwencją jest wyraźne widzenie z bliska, ale trudności pojawiają się przy patrzeniu w dal. 

Najczęstszą przyczyną jest zbyt długa gałka oczna lub nadmierna moc optyczna układu optycznego oka, czyli rogówki i soczewki. Na tej podstawie wyróżnia się krótkowzroczność osiową, refrakcyjną i mieszaną. Miopia może być niska (do –3 dioptrii), średnia (od –3 do –6 dioptrii) i wysoka (powyżej –6 dioptrii).

Jak się rozwija myopia – czynniki wrodzone i zewnętrzne

Myopia często rozwija się już w wieku dziecięcym i postępuje wraz z rozwojem. Jej przyczyny są złożone – wpływ na jej powstawanie mają czynniki genetyczne i etniczne, a także środowiskowe. Wśród czynników zewnętrznych, które mogą powodować krótkowzroczność, wymienia się zwłaszcza:

  • zbyt dużą ilość czasu spędzanego przed ekranami urządzeń cyfrowych;
  • nadmierną pracę wzrokową, np. czytanie z bliskiej odległości, korzystanie ze smartfonów;
  • zbyt mało czasu spędzanego na świeżym powietrzu, w naturalnym świetle, za to długotrwałe przebywanie w pomieszczeniach sztucznie oświetlonych;
  • schorzenia okulistyczne, np. zaćmę;
  • choroby ogólnoustrojowe, np. cukrzycę.

Objawy – co sugeruje gorsze widzenie u dziecka i dorosłego z myopią?

Rodzice powinni zwrócić szczególną uwagę, jeśli dziecko mruży oczy podczas próby dostrzeżenia odległych przedmiotów i przybliża głowę do ekranu komputera czy telefonu. Zamazany obraz może uniemożliwiać również odczytanie znaków ze szkolnej tablicy czy oglądanie telewizji. Osoby dorosłe zwykle samodzielnie rozpoznają takie objawy. Jakość widzenia najczęściej jest gorsza w słabym świetle. Dodatkowo przypadłość ta może odpowiadać za zmęczenie oczu i bóle głowy.

Jak krótkowzroczność wpływa na życie pacjenta?

Myopii nie należy lekceważyć, ponieważ istotnie obniża jakość codziennego funkcjonowania, wpływając na wiele aspektów życia, takich jak:

  • Nauka – u dzieci i młodzieży krótkowzroczność może utrudniać rozwój z uwagi na niewyraźne widzenie tablicy.
  • Praca – dorośli z mogą mieć problemy z koncentracją, wynikające z szybkiego męczenia oczu zwłaszcza podczas pracy biurowej.
  • Utrudniona aktywność fizyczna – myopia odpowiada za gorszą ocenę odległości, ważną w sportach wymagających precyzji, np. rzuty do kosza czy bramki. Jeśli noszone są okulary lub soczewki kontaktowe, niektóre formy aktywności (np. sporty walki) mogą być przeciwwskazane.
  • Bezpieczeństwo – brak korekcji krótkowzroczności zwiększa ryzyko wypadków komunikacyjnych.
  • Samopoczucie – problemy ze wzrokiem, a niekiedy również konieczność noszenia okularów czy częstej zmiany soczewek kontaktowych, mogą wpływać na obniżenie pewności siebie i komfortu psychicznego.
  • Poważne powikłania, zwłaszcza przy wysokiej myopii – większe ryzyko jaskry, zaćmy, zwyrodnienia plamki żółtej czy odwarstwienia siatkówki.

FAQ

Okulista lub optometrysta stawia diagnozę na podstawie wywiadu z pacjentem, wyników badania wzroku i refrakcji, a niekiedy także badania dna oka i pomiaru ciśnienia wewnątrzgałkowego. U dzieci ważne jest badanie w cykloplegii, czyli z porażoną akomodacją, które pozwala dokładniej określić stopień myopii.

Osoby z krótkowzrocznością powinny regularnie odwiedzać gabinet okulistyczny – co najmniej raz w roku w przypadku dorosłych i częściej jeśli chodzi o dzieci.

U młodych pacjentów postęp krótkowzroczności można kontrolować farmakologicznie lub stosując dedykowane dzieciom soczewki okularowe lub kontaktowe o specjalnej konstrukcji optycznej. U dorosłych stosuje się głównie odpowiednie okulary lub szkła kontaktowe. Dobrym rozwiązaniem jest również wykonanie nowoczesnego zabiegu laserowej korekcji wzroku.

Źródła:
https://www.mp.pl/pacjent/okulistyka/wadywzroku/74638,krotkowzrocznosc
https://podyplomie.pl/publish/system/articles/pdfarticles/000/015/041/original/6-19.pdf?1477481413
https://www.mp.pl/okulistyka/przeglad-badan/przeglad_pismiennictwa/176264,porownanie-skutecznosci-leczenia-krotkowzrocznosci-u-dzieci
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0161642016000257
więcej

Retinopatia barwnikowa – co warto o niej wiedzieć?

27 października 2025
Choroby siatkówki bezpośrednio zagrażają zdolności widzenia. Jedną z nich jest retinopatia barwnikowa, która niestety ma charakter postępujący, związany z...
więcej

Jak się przygotować do zabiegu laserowej korekcji wzroku?

25 października 2025
Laserowa korekcja wzroku pozwala uzyskać wyraźne widzenie bez dodatkowych pomocy optycznych (okularów, soczewek). Jest to jedna z najczęściej wykonywanych...
więcej

Cysta na oku – przyczyny, objawy, leczenie. Jak można ją usunąć?

20 października 2025
Nawet niewielkie zmiany w obrębie widocznych partii ciała potrafią być szczególnie uciążliwe. Do takich należy cysta na oku –...
więcej

Jakie są przyczyny różnowzroczności i kiedy się pojawia ta wada?

15 października 2025
Widząc prawidłowo obuocznie możemy oceniać odległość i dostrzegać szczegóły w otoczeniu. Zdarza się jednak, że jedno oko pracuje inaczej...
więcej

Jak szybko postępuje zaćma i dlaczego u niektórych Pacjentów rozwija się szybciej niż u innych?

10 października 2025
Zaćma jest poważną chorobą oczu, która prowadzi do pogorszenia ostrości wzroku, a nawet jego utraty. Tempo jej rozwoju jest...