Czym jest i na czym polega choroba Coatsa?

15 lutego 2023

Choroba Coatsa to niedziedziczne wrodzone schorzenie siatkówki oka. Jego szybkie rozpoznanie jest kluczowe w zachowaniu widzenia – nieleczone może doprowadzić do ślepoty zajętego zmianami narządu. Jakie są przyczyny choroby Coatsa? Jak wygląda rozpoznanie dolegliwości i czy można ją całkowicie wyleczyć?

Co to jest choroba Coatsa?

Choroba Coatsa to wrodzone schorzenie narządu wzroku, które po raz pierwszy zostało opisane w 1908 roku przez angielskiego okulistę George’a Coatsa. Dolegliwość ta nie jest dziedziczna i najczęściej dotyka zmianami jedno oko.

Zaburzenie polega na rozwoju w siatkówce nieprawidłowych, na zbyt rozszerzonych naczyń krwionośnych włosowatych, charakteryzujących się zwiększoną przepuszczalnością surowicy krwi do otaczających ich tkanek. W rezultacie gromadzący się w narządzie wzroku płyn prowadzi do powstania przesięków, licznych uszkodzeń oraz teleangiektazji (zwanej też „pajączkami naczyniowymi”).

Czym objawia się choroba Coatsa?

Objawy choroby Coatsa są różnorodne – na wczesnych etapach rozwoju schorzenia są nawet niezauważalne. W zależności od stadium dolegliwości, specjaliści wskazują, że do najczęstszych symptomów należą:

  • pogorszenie jakości widzenia;
  • zez;
  • leukokoria.

Przejawy choroby Coatsa wynikają z obrzęków i uniesienia siatkówki oka, powstających na skutek przesączającego się w jej obrębie płynu z naczyń włosowatych. W razie zaobserwowania jakichkolwiek objawów należy udać się jak najszybciej do lekarza specjalisty.

Przyczyny choroby Coatsa

Choroba Coatsa jest rzadkim schorzeniem, którego podłoże nie zostało jeszcze do końca zbadane. Rozpoznawane jest najczęściej u dzieci, które nie ukończyły 10. roku życia, jednak zdarzają się przypadki wykrycia u osób dorosłych. Szacuje się, że z chorobą Coatsa zmaga się niewielki odsetek ludzi na świecie – występuje u 0,09 na 100 000 osób w populacji – i najczęściej dotyczy chłopców.

Warto wiedzieć:
Choroba Coatsa swoimi objawami przypomina siatkówczaka (nazywanego też retinoblastomą) – powszechny nowotwór wewnątrzgałkowy. Ze względu na podobne symptomy i rozwój, niezwykle istotne jest szybkie rozpoznanie schorzenia i wdrożenie odpowiedniej metody leczenia.

Diagnoza choroby Coatsa i leczenie

W jaki sposób zostaje zdiagnozowana choroba Coatsa? Lekarz okulista stwierdza rozwój choroby najczęściej na podstawie badania dna oka pacjenta. Podczas stawiania diagnozy specjalista może zauważyć m.in. nieprawidłowości w obwodzie siatkówki w postaci krętych, nieprawidłowo wykształconych naczyń włosowatych czy przesięków poza siatkówką oka. Zmiany te rzadko rozmieszczone są w obrębie plamki żółtej.

Aby potwierdzić przypuszczenia i zdiagnozować stadium choroby Coatsa, lekarz okulista może zadecydować o wykonaniu angiografii fluoresceinowej. Badanie to przeprowadza się z użyciem środka cieniującego (zwanego też kontrastem) i polega na wykonaniu serii fotografii dna oka pacjenta. Przy stawianiu diagnozy, specjalista może zalecić dodatkowo wykonanie tomografii komputerowej (CT) oraz rezonansu magnetycznego (MRI) głowy

Leczenie choroby Coatsa – najpopularniejsze metody

Jakie są sposoby leczenia choroby Coatsa? Do najczęstszych metod można zaliczyć fotokoagulację (zabieg wykonywany z pomocą lasera) oraz kriokoagulację (w trakcie terapii korzysta się z niskich temperatur). Mają one za zadanie zmniejszyć liczbę niepoprawnie wytworzonych naczyń krwionośnych siatkówki. Warto jednak pamiętać, że to lekarz decyduje o rodzaju leczenia, który uzależniony jest przede wszystkim od stadium schorzenia.

Czy osoby dotknięte chorobą Coatsa mają szansę na całkowite wyzdrowienie? Niestety – wszystko zależy od stopnia uszkodzenia siatkówki oka oraz od liczby podjętych zabiegów. Ostrość widzenia może więc nie wrócić do stanu sprzed wystąpienia pierwszych objawów schorzenia. Jednak warto pamiętać, że odpowiednia profilaktyka oraz obserwacja stanu zdrowia pacjenta może skutecznie zatrzymać nawrót dolegliwości.

Bibliografia:
1. https://www.mp.pl/pacjent/okulistyka/chorobyoczu/chorobysiatkowki/83698,choroba-coatsa (dostęp: 18.01.2023);
2. https://edukacjapodyplomowaokulisty.pl/choroba-coatsa/ (dostęp: 18.01.2023);
3. https://pl.wikipedia.org/wiki/Choroba_Coatsa (dostęp: 18.01.2023);
4. https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/przesiek;3963621.html (dostęp: 18.01.2023);
5. https://www.mp.pl/pacjent/okulistyka/zdroweoczy/68655,budowa-narzadu-wzroku (dostęp: 18.01.2023);
6. https://www.mp.pl/pacjent/okulistyka/chorobyoczu/chorobysiatkowki/94455,siatkowczak (dostęp: 18.01.2023).
więcej

HRT – co to za badanie i kiedy się je wykonuje?

16 lipca 2025
Badanie HRT, czyli Heidelberg Retina Tomograph, to jedno z kluczowych narzędzi stosowanych w diagnostyce i monitorowaniu chorób oczu, takich...
więcej

Gradówka a jęczmień – jak je odróżnić?

11 lipca 2025
Zmiany na powiece mogą powodować duży dyskomfort i niepokój. Pacjenci zgłaszają się do okulisty najczęściej  z problemem jęczmienia lub...
więcej

Oczopląs – przyczyny, objawy i możliwości leczenia

7 lipca 2025
Oczopląs to przypadłość dotycząca narządu wzroku, która może występować zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Polega na mimowolnych,...
więcej

Ropiejące oczy u dzieci i dorosłych – przyczyny, objawy i leczenie

1 lipca 2025
Ropiejące oczy to problem, z którym pacjenci bardzo często zgłaszają się do okulisty. Może dotyczyć zarówno dzieci, jak i...
więcej

Wady wzroku – rodzaje. Jakie są najpopularniejsze wady wzroku?

29 czerwca 2025
Wady wzroku to jedno z najczęściej występujących schorzeń na świecie. Dotyczy ono zarówno dzieci, jak i dorosłych oraz osób...