Akomodacja oka. Na czym polegają zaburzenia akomodacji oka i czy można je niwelować?

25 lipca 2022

Ludzkie oko to jeden z najbardziej złożonych narządów w ciele człowieka. Nic zatem dziwnego, że procesy, które w nim zachodzą są równie złożone. Jednym z nich jest tzw. akomodacja, czyli nastawność oka. Czym jest? Na czym polega? I w końcu – co zrobić, gdy zauważysz pierwsze problemy z akomodacją?

Co to jest akomodacja oka?

Akomodacja oka to nic innego jak jego nastawność, czyli zdolność dostosowywania się do oglądania obiektów znajdujących się w różnych odległościach. Prawidłowa akomodacja jest możliwa dzięki odpowiednim skurczom tzw. mięśnia rzęskowego.

Soczewka oka jest do pewnego stopnia elastyczna, dzięki czemu może zmieniać swój kształt. Działanie akomodacji wynika ze skurczu mięśnia rzęskowego, który zmniejsza średnicę ciała rzęskowego i napięcie obwódki rzęskowej, doprowadzając do jej rozluźnienia. Dochodzi do wzrostu krzywizny soczewki, co zwiększa moc optyczną i umożliwia ogniskowanie na siatkówce obrazów znajdujących się blisko – to z kolei pozwala na wyraźne widzenie fiksowanego obiektu. Natomiast przy braku akomodacji, kiedy oko obserwuje przedmiot w dużej odległości, mięsień rzęskowy jest rozluźniony, a elastyczne włókienka obwódki rzęskowej są w stanie napięcia. Powoduje to pociąganie soczewki na zewnątrz przy równiku i utrzymanie jej w delikatnie spłaszczonym kształcie.

W największym możliwym uproszeniu, akomodację oka można porównać do działania zoomu w aparacie – soczewka zmienia swój kształt i wyostrza obraz, dostosowując się tym samym do tego, czy spoglądasz na obiekt położony bliżej, czy dalej od Ciebie.

Akomodacja oka – jak działa w praktyce?

Akomodacja oka to złożony proces, który składa się z kilku etapów. Na początku źrenica zwęża się, a tzw. brzeg źreniczny tęczówki wraz z przednią powierzchnią soczewki przesuwają się ku przodowi. Następnie następuje skurczenie się mięśnia rzęskowego i jego przybliżenie do soczewki. Kolejnym etapem jest rozluźnienie się włókien obwódki oraz uwypuklenie przedniej powierzchni soczewki. Uwypukla się także tylna część soczewki. W wyniku grawitacji soczewka nieznacznie opada, podczas gdy naczyniówka przesuwa się do przodu.

Jak poprawić akomodację oka – ćwiczenia

Istnieje kilka prostych ćwiczeń, które pomogą Ci poprawić akomodację oka.

1. Zamknij oczy na około 10-20 sekund, następnie otwórz je i mrugaj intensywnie przez minutę – to prosty sposób na rozluźnienie mięśni gałki ocznej i nawilżenie zmęczonych oczu.
2. Spójrz przed siebie i wyobraź sobie ósemkę, która leży poziomo. Obrysuj ją oczami – powtórz ćwiczenie kilkukrotnie.
3. Ustaw ołówek lub długopis (może być też palec) na około 20 cm od oczu. Przyjrzyj mu się uważnie, a następnie szybko przenieś wzrok na obiekt położony dalej. Powtórz ćwiczenie kilka razy.

Zaburzenia akomodacji – przyczyny

Wraz z upływem lat, akomodacja oka może ulec pogorszeniu. Dzieje się tak, ponieważ z upływem czasu elastyczność soczewki zmniejsza się, co skutecznie pogarsza zdolność do akomodacji, a tym samym wyraźnego widzenia obiektów znajdujących się w różnych odległościach. Do zauważalnego pogorszenia widzenia dochodzi najczęściej w okolicach 40. roku życia, kiedy to pojawiają się coraz większe problemy z wyraźnym widzeniem np. napisów na przedmiotach położonych niemal na wyciągnięcie ręki. Jest to tzw. prezbiopia, czyli starczowzroczność – naturalny proces związany ze starzeniem się organizmu, który postępuje aż do momentu osiągnięcia przez człowieka wieku 60 lub nawet 70 lat (wówczas oko całkowicie traci zdolność akomodacji).

Problemy z akomodacją oka i starczowzrocznością – co zrobić?

Jednym z najbardziej charakterystycznych objawów starczowzroczności jest konieczność oddalenia od siebie obiektu (np. książki, gazety, telefonu), by móc cokolwiek przeczytać. Z czasem problem się nasila, aż w końcu konieczne okazuje się być noszenie okularów lub szkieł kontaktowych. Zaawansowanym technologicznie sposobem, aby tego uniknąć jest laserowa korekcja starczowzroczności – nowoczesny i skuteczny zabieg przeznaczony dla Pacjentów po 38. roku życia. Dzięki niemu możesz odzyskać dawny komfort życia oraz bezcenną pewność siebie. W Klinikach Optegra możesz liczyć na fachową pomoc doświadczonych specjalistów, pełny zakres diagnostyczny oraz terapeutyczny, zaczynając od procesu kwalifikacji do zabiegu, przez sam zabieg laserem, po kompleksową opiekę w późniejszym czasie.