Zaćma brunatna: czynniki ryzyka i skuteczne metody leczenia zaćmy. Zabieg operacyjny

21 lipca 2023

Zaćma brunatna (inaczej zaćma brunatniejąca) jak każdy inny rodzaj katarakty wiąże się z postępującym pogorszeniem ostrości wzroku. Choroba ta obniża jakość życia i ostatecznie może skutkować ślepotą, dlatego jak podkreślają lekarze okuliści – zaćma brunatna bezwzględnie wymaga leczenia. Charakterystycznym symptomem tej jednostki chorobowej, poza typowymi objawami katarakty jest zmiana koloru soczewki. Sprawdź, jakie są objawy zaćmy brunatnej i dowiedz się, na czym polega zabieg fakoemulsyfikacji z wszczepieniem soczewki wewnątrzgałkowej.

Zaćma brunatna – przyczyny i czynniki ryzyka

Biorąc pod uwagę umiejscowienie zmian chorobowych obejmujących zmętniałą soczewkę, możemy wyróżnić:

• zaćmę korową,
• zaćmę podtorebkową,
• zaćmę jądrową,
• zaćmę brunatną.

Jak już wspomnieliśmy na wstępie, zaćma brunatna polega na zmętnieniu soczewki i zmiany jej barwy – na żółtą lub brunatną.  Poprzez nieprzyjemne objawy typu pogorszenie widzenia, obniża komfort codziennego życia, a nieleczona prowadzi do całkowitej utraty wzroku. Patogeneza katarakty jest wieloczynnikowa i nie do końca znana. 

Przejdźmy teraz do czynników ryzyka – co sprzyja rozwojowi tej groźnej choroby? Na powstanie zaćmy bardziej narażeni są diabetycy, osoby z nadciśnieniem tętniczym, obciążone genetycznie, chorujące na otyłość. Katarakta częściej jest diagnozowana u Pacjentów z niedoczynnością przytarczyc oraz jaskrą. Do zmętnienia soczewki może przyczynić się też uraz oka, stan zapalny lub przebyta operacja oczu. Inne czynniki ryzyka wystąpienia zaćmy to:

• wiek powyżej 65. r.ż.,
• nałogowe palenie tytoniu,
• nadużywanie alkoholu.

Rozwój zaćmy może być spowodowany stosowaniem różnych leków. Na rozwój zmętnienia soczewki mogą wpłynąć m.in.:

• kortykosteroidy,
• sole złota,
• motyki,
• chlorpromazyna,
• busulfan,
• amiodaron,
• allopurinol.

Jakie są inne możliwe symptomy zaćmy brunatniejącej i jak rozwiązać ten problem okulistyczny?

Zaćma brunatna oka – jakie objawy daje ten rodzaj zaćmy?

Jak pokazuje praktyka lekarska, niezależnie od rodzaju katarakty przebieg tej choroby oczu jest podobny. Podstawowym niepokojącym symptomem jest pogorszenie jakości widzenia. Wielu pacjentów z zaćmą brunatniejącą zauważa zmianę zabarwienia soczewki na żółty/brunatny kolor. Obraz staje się rozmazany, pojawia się problem z rozróżnianiem barw, które wydają się wyblakłe. U części chorych występują problemy z poczuciem kontrastu i widzeniem w jasnym świetle. Czasami rozwija się jednooczne dwojenie. Pamiętajmy, aby nigdy nie lekceważyć tego typu objawów i niezwłocznie skonsultować się z lekarzem okulistą.

Leczenie zaćmy brunatnej fakoemulsyfikacją – na czym polega operacja usunięcia zaćmy?

Zaćmę brunatną leczymy operacyjnie, zgodnie z aktualnym stanem wiedzy medycznej choroba ta nie jest leczona farmakologicznie. Powszechnie stosowaną metodą jest fakoemulsyfikacja z wszczepieniem sztucznej soczewki, która jest procedurą jednodniową. Warto wspomnieć, że technikę fakoemulsyfikacji opracował profesor Charles Kelman już w 1967 roku. Na czym polega ten zabieg usunięcia zaćmy?

Po kwalifikacji do operacji lekarz stosuje krople o miejscowym działaniu znieczulającym, co sprawia, że cała procedura nie wywołuje u Pacjenta dyskomfortu ani bólu. Następnie chirurg wykonuje precyzyjne nacięcie rogówki (bez szwów) i za pomocą wibracji ultradźwiękowych rozdrabnia chorą soczewkę. Kolejno rozdrobniona soczewka zostaje usunięta, a w jej miejsce specjalista wszczepia nową syntetyczną soczewkę.  Zabieg fakoemulsyfikacji odbywa się w warunkach ambulatoryjnych, całość trwa około 20 minut i Pacjent może wrócić do domu jeszcze tego samego dnia.

Operacja zaćmy – przygotowanie i zalecenia po zabiegu usunięcia zaćmy

Jakie badania wykonuje się przed operacją zaćmy brunatniejącej? Są to m.in.:

• badania dna oka,
• badanie ciśnienia wewnątrzgałkowego,
• badanie długości gałki ocznej,
• badanie grubości rogówki,
• standardowe badanie komputerowe,
• badanie spojówek i brzegów powiek,
• badanie topografii rogówki.

Jak przygotować się do fakoemulsyfikacji? Na kilka dni przed planowaną datą operacji zaćmy należy aplikować specjalne krople do oczu zalecone przez lekarza. Co najmniej 24 godziny przed zabiegiem nie powinno się pić alkoholu, kawy ani innych napojów zawierających kofeinę w składzie. 

Zalecamy, aby dzień przed operacją umyć włosy, ponieważ po fakoemulsyfikacji przez kilka dni powinno się unikać kontaktu oczu z wodą oraz schylania. W dniu operacji usunięcia zaćmy brunatnej nie aplikujemy żadnych kremów, balsamów do twarzy i w okolicach oczu. Niewskazane jest też wykonywanie makijażu. Warto wcześniej poprosić o pomoc bliskie osoby, np. w podwiezieniu z placówki do domu po operacji lub przygotowaniu posiłku na następny dzień. Pamiętajmy też o przyjmowaniu stałych leków i zabraniu ze sobą dokumentacji medycznej.

Należy podkreślić, iż opieka pooperacyjna jest bardzo ważna dla rehabilitacji wzrokowej Pacjenta i powinna być nadzorowana przez lekarza chirurga wykonującego fakoemulsyfikację z wszczepieniem sztucznej soczewki. Utraciłeś ostrość widzenia i chorujesz na kataraktę, która utrudnia Ci normalne funkcjonowanie? Jeśli chcesz usunąć zaćmę brunatniejącą, zapraszamy do wizyty w naszej klinice Optegra, gdzie uzyskasz więcej informacji na temat dostępnych metod leczenia oraz poddasz się kompleksowej diagnostyce.

FAQ

Jak się pozbyć zaćmy brunatnej bez operacji? 

Niestety leczenie operacyjne to jedyna metoda usuwania zaćmy, Pacjenci nie mają innych możliwości leczenia tej choroby oczu. Więcej informacji na temat wskazań, przeciwwskazań i przebiegu operacji usuwania zaćmy metodą fakoemulsyfikacji z wszczepieniem sztucznej soczewki wewnątrzgałkowej mogą udzielić Ci nasi doświadczeni specjaliści. 

Czy usuwanie zaćmy jest ryzykownym  zabiegiem?

Nie, operacja usunięcia zaćmy nie niesie ze sobą wysokiego ryzyka powikłań. To zabieg o wysokim profilu bezpieczeństwa, który wykonuje doświadczony chirurg okulista ze wsparciem przeszkolonego personelu medycznego. Dzięki aplikacji specjalnych kropli do oczu o miejscowym działaniu znieczulającym Pacjent zachowuje przytomność na czas fakoemulsyfikacji i nie czuje bólu ani dyskomfortu w trakcie pracy specjalisty.

Czy zaćma brunatna jest uleczalna?

Zastanawiasz się, czy zaćma jest uleczalną chorobą oczu? Tak, kataraktę można usunąć i cieszyć się dobrą jakością widzenia. Najczęściej wybieraną metodą leczenia jest operacja techniką fakoemulsyfikacji, czyli usunięcie zmętniałej soczewki i zastąpienie jej soczewką wewnątrzgałkową. Szczegółowe informacje na temat procedury zabiegowej mogą przekazać Ci eksperci z naszej kliniki Optegra.

Źródła:

https://www.ptfarm.pl/pub/File/Farmacja%20Polska/2010/01-2010/048-054.pdf [dostęp: 15.07.2023 r.]

https://www.mp.pl/pacjent/okulistyka/chorobyoczu/chorobysoczewki/73341,zacma [dostęp: 15.07.2023 r.]