Hashimoto a wzrok – zespół suchego oka, wytrzeszcz. Zaburzenia wzroku przy chorobach tarczycy

15 grudnia 2023

Hashimoto to podstępna choroba tarczycy, która sprawia, że układ odpornościowy atakuje gruczoł tarczowy. 10 razy częściej dotyczy kobiet niż mężczyzn. Wiele osób dotkniętych tym schorzeniem nie ma świadomości, iż przewlekłe limfocytowe zapalenie tarczycy może dawać objawy oczne. Poznaj związek między chorobą autoimmunologiczną Hashimoto a wzrokiem i dowiedz się, kiedy warto odwiedzić lekarza okulistę oraz endokrynologa. Sprawdź, jak zniwelować dokuczliwe objawy oczne spowodowane zaburzeniami tarczycy!

Zaburzenia wzroku przy chorobach tarczycy – główne objawy oczne. Orbitopatia tarczycowa 

Zaburzenia wzroku występujące w chorobach tarczycy zwykle mają związek z nadczynnością gruczołu tarczowego. Jednak jak pokazuje praktyka lekarska, może to też dotyczyć Pacjentów z niedoczynnością tarczycy. 

W przebiegu nadczynności tarczycy dochodzi do zmian metabolizmu tkanek oczodołu, co możemy zaobserwować pod postacią zwiększenia ich objętości i wystąpienia tzw. orbitopatii tarczycowej (wytrzeszcz oczu). Jest to zespół objawów ocznych, które pojawiają się na skutek przewlekłego autoimmunologicznego zapalenia tkanek miękkich oczodołu – głównie w chorobie Gravesa-Basedowa, znacznie rzadziej w przebiegu Hashimoto. 

Jeśli u chorego występuje duży wytrzeszcz wraz z niedomykalnością szpary powiekowej, istnieje ryzyko wysychania rogówki i jej owrzodzenia. Co ciekawe w nielicznych przypadkach orbitopatia rozwija się również u Pacjentów bez klinicznych objawów zaburzeń czynności tarczycy. Poza charakterystycznym wytrzeszczem oczu u chorych może wystąpić: 

• obrzęk spojówek,
• obrzęk powiek,
• ból gałki ocznej,
• podwójne widzenie,
• uczucie ciała obcego w oku,
• światłowstręt,
• obniżenie ostrości widzenia,
• upośledzenie unoszenia i odwodzenia gałki ocznej.

U osób z nadczynnością tarczycy dość często pojawiają się zmiany w rejonie powiek (tj. retrakcja powiek z objawem Dalrymple’a, czyli nadmierne poszerzenie szpary ocznej) oraz objaw Graefego i Kochera.

Zaburzenia wzroku w przebiegu chorób tarczycy – czynniki ryzyka

Jakie czynniki zwiększają ryzyko wystąpienia orbitopatii w przebiegu chorób tarczycy? Jest to m.in.:

• palenie papierosów – najważniejszy czynnik środowiskowy, który w znacznym stopniu wpływa na rozwój orbitopatii tarczycowej, dlatego chorzy z chGB powinni bezwzględnie odstawić tytoń;
• wiek – zwiększoną częstość występowania orbitopatii obserwujemy u osób po 50. r.ż.;
• płeć – pomimo iż chGB występuje znacznie częściej u kobiet niż u mężczyzn, to u Pacjentów płci męskiej ma o wiele cięższy przebieg;
• przeciwciała przeciwko receptorowi TSH.

Choroba Hashimoto a wzrok – objawy oczne

Jaki jest związek między Hashimoto a wzrokiem? Zmniejszona produkcja hormonów tarczycy może powodować zaburzenia hormonalne, które z kolei mają niekorzystny wpływ na elastyczność rogówki. W konsekwencji część Pacjentów dotkniętych tą chorobą ma trudności w odczytywaniu drobnych szczegółów, doświadcza zaburzeń ostrości widzenia. 

Jeśli chodzi o inne powiązania między Hashimoto a wzrokiem, Pacjenci dość często mają problemy z ilością wydzielanego filmu łzowego, co sprawia, że zmagają się z zespołem suchego oka. Do charakterystycznych objawów ZSO zaliczamy: 

• pieczenie oczu,
• suchość oczu,
• zaczerwienienie oczu,
• uczucie ciała obcego,
• wrażenie piasku pod powiekami,
• szybsza męczliwość oczu,
• obecność surowiczej wydzieliny,
• pogorszenie widzenia.

Hashimoto a wzrok – jak leczyć objawy związane z narządem wzroku?

Większość zaburzeniami wzroku mija wraz z wdrożeniem leczenia choroby podstawowej, czyli np. niedoczynności lub nadczynności tarczycy. Proces terapeutyczny obejmuje ścisłą współpracę między lekarzem endokrynologiem a okulistą. Zwykle Pacjent musi stosować odpowiednio dobrane leki, które pomagają w regulacji poziomu hormonów tarczycy.

Ulgę Pacjentowi zmagającemu się z ZSO mogą przynieść preparaty sztucznych łez i nawilżające maści oczne. U niektórych osób stosowane są doustnie kortykosteroidy. Niekiedy konieczne jest przeprowadzenie operacji odbarczenia oczodołu lub terapia laserowa. Bardzo ważne jest też dbanie o odpowiednie nawodnieniu organizmu i przestrzeganie zdrowej diety obfitującej w witaminy oraz składniki odżywcze, które pozwalają zadbać o kondycję oczu.

Pacjenci z chorobami tarczycy powinni również pamiętać o regularnych wizytach kontrolnych u lekarza okulisty i endokrynologa.

FAQ

Źródła: 

• https://www.czytelniamedyczna.pl/6295,objawy-oczne-w-przebiegu-chorlb-tarczycy.html [13.12.2023 r.]
• https://www.mp.pl/pacjent/okulistyka/chorobyoczu/chorobyoczodolu/129133,orbitopatia-tarczycowa [13.12.2023 r.]