Cukrzycowy obrzęk plamki (DME) 

Cukrzycowy obrzęk plamki (inaczej makulopatia cukrzycowa, DME) to jedno z wielu powikłań choroby cywilizacyjnej, jaką jest cukrzyca. Nieleczony prowadzi do trwałego i głębokiego upośledzenia wzroku. Jak wynika z szacunków Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków, po 3 latach nieleczonego DME u 30% chorych dochodzi do częściowej utraty widzenia. Sprawdź, jak wygląda diagnostyka i leczenie cukrzycowego obrzęku plamki, zanim skonsultujesz się ze specjalistą.

Czym jest cukrzycowy obrzęk plamki? Przyczyny schorzenia

Plamka żółta jest centralną częścią siatkówki. Jeżeli ulegnie uszkodzeniu, grozi to pogorszeniem widzenia lub całkowitą utratą wzroku. Cukrzycowy obrzęk plamki (DME, diabetic macular edema), zwany też makulopatią cukrzycową, to powikłanie cukrzycy, które prowadzi do uszkodzenia plamki żółtej w oku. DME występuje w przebiegu retinopatii cukrzycowej przy cukrzycy typu 1 i typu 2, jest jedną z najczęstszych przyczyn ślepoty u Pacjentów przed 50 rokiem życia. 

Makulopatia cukrzycowa może mieć postać:

• łagodną,
• umiarkowaną,
• ciężką.

Niestety patogeneza DME nie jest do końca poznana. Istnieje szereg mechanizmów, które mogą przyczynić się do powstania obrzęku siatkówki, gromadzenia się płynu między komórkami i w konsekwencji pogorszenia ostrości wzroku. Warto wspomnieć, że u chorych na cukrzycę niedotlenienie komórek sprawia, że wzrasta produkcja VEGF –  specjalnego czynnika, który zwiększa przepuszczalność naczyń krwionośnych. Na rozwój DME szczególnie narażeni są Pacjenci z niewyrównaną cukrzycą. Inne czynniki ryzyka to m.in.:

• ciąża,
• nieuregulowane nadciśnienie tętnicze, 
• zaburzenia gospodarki tłuszczowej,
• nadmiar alkoholu,
• otyłość,
• siedzący tryb życia,
• niewydolność nerek. 

Cukrzycowy obrzęk plamki – objawy choroby

Objawy DME są niecharakterystyczne, najczęściej pojawiają się w ciągu kilku lat od zachorowania na cukrzycę. Zwykle w początkowym stadium choroby Pacjenci zauważają:

• obniżenie ostrości wzroku do dali i bliży,
• łamanie się i falowanie linii prostych,
• zamglony, rozmazany obraz,
• nieruchome plamy w polu widzenia (późniejsze stadium).

Jako że nie występuje ból ani zaczerwienienie oczu, wielu chorych bagatelizuje powyższe symptomy (zwłaszcza gdy objawy dotyczą tylko jednego oka, a drugie jest sprawne) i zwleka z wizytą w gabinecie okulistycznym. Tymczasem im później postawiona diagnoza, tym większym wyzwaniem dla lekarza okulisty jest leczenie cukrzycowego obrzęku plamki.

Pamiętaj, jeśli chorujesz na cukrzycę, nigdy nie lekceważ zaburzeń widzenia! Rekomendujemy kontrole okulistyczne nie rzadziej niż raz do roku.

Cukrzycowy obrzęk plamki – diagnostyka DME

Zwykle lekarz zleca badanie okulistyczne w lampie szczelinowej po rozszerzeniu źrenic Pacjenta. Badane są ostrość wzroku i ciśnienie wewnątrzgałkowe. Ważnym elementem diagnostyki makulopatii cukrzycowej jest też badanie optycznej koherentnej tomografii (OCT), gdyż pozwala ono wykryć DME nawet we wczesnym stadium. OCT to jedno z najnowocześniejszych badań okulistycznych, które umożliwia nie tylko wizualizację warstw siatkówki, ale też rogówki, tęczówki oraz kąta przesączania. Jest to całkowicie nieinwazyjna i bezbolesna metoda diagnostyczna.

Makulopatia cukrzycowa – jak leczyć cukrzycowy obrzęk plamki?

Jeśli chodzi o leczenie makulopatii cukrzycowej, głównie są to iniekcje leków zwanych inhibitorami czynnika wzrostu śródbłonka naczyniowego (VEGF). Zastrzyki wykonuje doświadczony lekarz po uprzednim znieczuleniu gałki ocznej, dzięki czemu iniekcje środka leczniczego nie są bolesne. Specjalista używa bardzo cienkiej igły, cała procedura trwa zaledwie kilka minut i nie powoduje większego dyskomfortu.

W ramach wprowadzonego Programu Lekowego Leczenia Cukrzycowego Obrzęku Plamki Pacjenci mogą korzystać też z innych metod leczenia, takich jak np. wszczepienie implantu z przedłużonym uwalnianiem leku. Niekiedy, aby ustabilizować stan oka, wdraża się leczenie operacyjne (witrektomia tylna z usunięciem ILM) lub laseroterapię siatkówki. W przebiegu DME poza terapią okulistyczną kluczowe znaczenie ma prawidłowe leczenie cukrzycy, dlatego ważna jest tutaj ścisła współpraca okulisty i diabetologa.

FAQ

Źródła:

https://diabetyk.org.pl/cukrzycowy-obrzek-plamki-czym-jest-i-jak-rozpoznac-pierwsze-objawy/ [dostęp: 20.03.2024 r.]

https://www.przegladokulistyczny.pl/cukrzycowy_obrzk_plamki3 [dostęp: 20.03.2024 r.]